Кыргыз почтасынын тарыхы
Жаралуу тарыхы (СССР):
- «Кыргыз почтасы» өзүнүн жаралышынын башатын кыргыздар Россия империясынын, андан кийин Советтер Союзунун курамына кирген мезгилден ала алат. 1878-жылы Пишпек шаарында (азыркы Бишкек) биринчи почта станциясы ачылган. Бул мезгилде почта станциялар негизги транспорттук жолдордун боюнда жайгашкан, анткени бул ар кайсы аймактар менен борбордун ортосундагы байланышты сактоого мүмкүндүк берген.
- Почта СССРдин ар кайсы аймактарынын ортосунда маалымат, посылка жана кат алышууда маанилүү ролду ойногон. Республика боюнча көптөгөн почта бөлүмдөрү курулуп, бул калктын почта кызматтарына жеткиликтүүлүгүн бир топ жакшырткан.
Көз карандысыз Кыргызыстан:
- 1991-жылы Советтер Союзу кулагандан кийин Кыргызстан көз карандысыздыкка ээ болуп, почта кызматы жаңы мамлекеттүүлүктүн маанилүү элементи болуп калды. Кыргыз почтасы кайра уюштурулуп, көз карандысыз ишкана катары иштей баштаган.
- 1993 – жылы “Кыргыз почтасы” мамлекеттик ишканасы түзүлүп, Бүткүл дүйнөлүк почта союзунун толук кандуу мүчөсү болуп катталган. Мына ошондон тарта 192 бүткүл дүйнөлүк почта союзуна мүчө-өлкөлөр менен эл аралык почта жөнөтмөлөрүн алмашып, ошондой эле анын органдарынын иштерине активдүү катыша баштаган.
Заманбап мезгил:
- 2000-жылдардын башында почта кызматын масштабдуу модернизациялоо жүргүзүлдү. Заманбап маалыматтык технологиялар, почтаны иштетүүнүн автоматташтырылган тутумдары киргизилип, логистика жакшыртылды. 2013-жылы “Кыргыз почтасы” Евразия экономикалык коомдоштугунун почта биримдигине (ЕврАзЭС) кирген, бул эл аралык почта байланыштарын жакшыртууга мүмкүндүк берген.
- Бүгүнкү күндө ” Кыргыз почтасы ” ААК салттуу почта кызматтарын, курьердик жеткирүүнү, финансылык жана логистикалык кызматтарды кошо алганда, кызматтардын кеңири спектрин сунуштайт. “Кыргыз почтасы” ААК заманбап кардарлардын муктаждыктарын канааттандыруу үчүн өнүгүүнү жана модернизациялоону улантууда.
“Кыргыз почтасы” ААК:
- Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2022-жылдын 8-апрелиндеги №203 токтому менен “Кыргыз почтасы” мамлекеттик ишканасы 100% акциясын мамлекеттин менчигинде сактоо менен ачык акционердик коомго өзгөрүп түзүлдү.
- Почта байланыш башкармалыктарынын базасында “Кыргыз почтасы” ААК филиалдарынын тармагы түзүлгөн, бухгалтердик, салыктык жана башкаруучулук эсептин бирдиктүү эсептик принциптеринин негизинде почта байланышынын региондук түзүмдөрүн башкаруунун бирдиктүү системасы киргизилген. Учурда «Кыргыз почтасы» ААК калкка социалдык мааниге ээ почта жана финансылык кызматтарды көрсөтүү менен толук өзүн-өзү актоо шартында иш алып барган стратегиялык субъект болуп саналат.
Дүйнөлүк рейтинг:
- 2020-жылы “Кыргыз почтасы” мамлекеттик ишканасы Бүткүл дүйнөлүк почта союзунун эл аралык бюросундагы рейтингде 172 мүчө өлкөлөрдүн арасынан 98-орунду ээлесе, 2021-жылы “Кыргыз почтасы” ААКму 65-орунга, ал эми 2022-жылы 60-орунга көтөрүлгөн. Ал эми 2024-жылы “Кыргыз почтасы” ААКму үч жыл аралыгында 98-орундан 29-орунга көтөрүлдү.